سایه‌آنلاین؛ اخبارِ خوب و بد برای کارمندان در سطح جهانی وجود دارد: آن‌ها در محل کار، بیشتر مشغول‌اند؛ اما استرس بیشتری نیز دارند. خبر خوب: درصد کارمندانِ متعهد در سطح جهان، از سال ۲۰۲۱ به سال ۲۰۲۲ افزایش یافت. با کاهش موقت مشارکت در ۲۰۲۰، روندِ این‌ماجرا، از وقتی مجموعه «گالوپ»، نتیجه سنجش جهانیِ این‌موضوع را در سال ۲۰۰۹ گزارش کرده، ثابت بوده و با شروع از ۱۲درصد؛ درصد کارکنانِ تمام‌وقت و پاره‌وقت مشغول‌به‌کار برای یک کارفرما به ۲۳درصد افزایش یافته است. این اختلافِ ۱۱درصدی، نشانه افزایش بیش از ۲۵۰میلیون‌نفریِ «کارمند متعهد» در نیروی کار جهانی‌ست. کارشناسان «گالوپ»، از سال ۲۰۰۹ تا زمان تحلیلِ نهایی گزارش، با ۲٫۲میلیون کارمند در جهان صحبت کرده‌اند (تقریباً سالی ۱۶۰هزارنفر) و مشارکت جهانیِ کارکنان را اندازه‌گیری و ردیابی کرده‌اند و دراین‌پژوهش، بسیاری از نتایج عملکردی که سازمان‌ها به آن‌ها اهمیت می‌دهند؛ ازجمله وفاداری مشتری، حفظ کارکنان و بهره‌وری را مدنظر قرار داده‌اند. آن‌ها تاکنون ۱۰ متاآنالیز را با موضوعِ «نقش، میزان، اثربخشی و چگونگیِ مشارکت نیروهای کار» منتشر کرده‌اند که بزرگ‌ترین مطالعه در‌نوع‌خود تا‌به‌امروز است. یکی از نتایج مهم دراین‌پژوهش، این‌است‌که «مشارکت کارکنان»، ارتباطی قوی‌تر با نتایج عملکرد در دوران سخت اقتصادی دارد. شاید باورکردنی نباشد؛ اما نتایج تحقیقِ یادشده نشان داده: کارمندانی که در محل کار مشغول نبوده یا فعالانه درگیر کارشان نمی‌شوند، فرصتی معادل بهره‌وریِ ۸٫۸تریلیون‌دلاری را از محیط‌های کاری جهانی دریغ کرده‌اند. درحالی‌که کمتر از یک‌چهارم کارکنان، در محل کار مشغول‌اند، بسیاری سازمان‌ها این‌میزان را سه‌برابر یا بیشتر کرده‌اند. البته اوضاع آن‌قدرها بد نیست؛ چراکه به‌طورمتوسط بیش از ۷۰درصد از کارگران و کارمندان، گروه «متعهدین» را تشکیل می‌دهند. این سازمان‌ها در مناطق جغرافیایی و صنایع مختلف فعالیت می‌کنند و اندازه‌هایی متنوع دارند؛ اما آن‌ها بدون‌توجه به این تفاوت‌ها، به فرهنگ‌های قوی در محل کار دست یافته‌اند. طبق یافته‌ها؛ مناطقی با بالاترین سطح مشارکت کارکنان عبارت‌اند از جنوب آسیا (۳۳درصد)، ایالات‌متحده و کانادا (۳۱درصد) و آمریکای لاتین و کارائیب (۳۱درصد). افزایش جهانیِ «مشارکت کارکنان» به‌دلیل افزایشِ این فاکتور در جنوب آسیا و آمریکای لاتین و کارائیب بود. سطح تعامل در ایالات‌متحده و کانادا اخیراً کاهش یافته. منطقه اروپا نیز کمترین‌میزان مشارکت کارکنان (۱۳درصد) را دارد. در سطح جهانی، ۳۱درصد از مدیران، متعهد و فعال هستند؛ درمقایسه‌با ۲۰درصد از مشارکت‌کنندگانِ فردی. کارکنان منحصراً از راه دور (۳۰درصد) بیشتر از کارکنانِ همیشه در محل کار (۲۱درصد) و ترکیبِ هردوی آن‌ها (۲۴درصد)، این‌گونه‌اند. حال بشنوید از خبرِ بَد: درحالی‌که نرخ مشارکت کارکنان درحال‌افزایش است، «استرس کارکنان» نیز افزایش یافته. استرس، با مشکلات جسمی و روانی و کاهشِ بهره‌وری مرتبط است. این افزایش استرسِ کارکنان بر اهمیت توجه سازمان‌ها هم‌زمان به «مشارکت کارکنان» و «رفاه در نیروی کار فعلی و آینده» تأکید دارد. یافته‌های کلیدی درمورد استرس کارکنان می‌گوید؛ درحالی‌که ایالات‌متحده و کانادا، متعهدترین کارگران جهان را دارند؛ اما ۵۲درصد از کارگرانشان، درست روز قبل از شرکت دراین‌پژوهش، استرس زیادی را تجربه کرده بودند. درمقابل، تنها ۱۳درصد از اروپایی‌ها درگیرند؛ اما استرس گزارش‌شده کمتر بوده و ۳۹درصد است. استرس در شرق آسیا (۵۲درصد) نیز بالاست؛ منطقه‌ای با مشارکت کارکنان پایین (۱۷درصد). استرس در سطح جهان، میان کارگرانِ جوان و افرادی که در مکان‌های کاریِ منحصراً دورافتاده یا ترکیبی هستند، بیشتر است. یافته‌های کلیدی نشان داد: بیش از نیمی از کارمندان (یعنی ۵۹درصد) جزو «استعفادهندگان بی‌سروصدا» هستند (انجام حداقل نیازهای شغلی و صرف زمان، تلاش یا اشتیاق بیش‌از‌حد ضروری. در‌این‌حالت، افراد همچنان در محیط کار هستند و به گرفتن حقوق ادامه می‌دهند؛ اما انگیزه کافی برای تکمیلِ وظایفشان را ندارند) و ۱۸درصد نیز جزو «استعفادهندگان پر‌سروصدا» (یک استراتژی مذاکره است که در آن، کارمند، با صدای بلند، اعتراضش را نسبت به محیط کارش، مدیرش، حقوقش و … را بیان می‌کند؛ اما واقعاً محل کارش را ترک نمی‌گوید) هستند. یافته دیگر نشان داد: بیش از نیمی (۵۱درصد) از کارکنان در سطح جهان؛ که برای یک کارفرما کار می‌کنند، یا دنبال شغل دیگری بوده یا درپیِ فرصت‌هایِ شغلی‌اند. کارمندان منفعل، درمقایسه‌با کارمندان متعهد، ۴۲درصد بیشتر احتمال دارد که پیگیرِ «شروعی دوباره در محلی جدید» باشند. طبق این پژوهش؛ کارمندانی که منحصراً از راه دور فعالیت دارند یا ترکیبی کار می‌کنند (گاهی از راه دور و گاه در محل کار) مشارکتِ بالاتری را گزارش می‌کنند؛ بااین‌حال، استرس بالاتری را گزارش کرده‌اند که احتمالاً ناشی از اشتغالِ نامنعطف یا ساختارمند است. تأثیر «مشارکت کارکنان» بر استرس کارمندان، ۳٫۸برابر بیشتر از تأثیرِ «محل کار» است؛ به‌عبارتی، آنچه مردم در کار روزمره تجربه می‌کنند (احساس مشارکت و اشتیاق آن‌ها) در کاهش استرس، بیشتر از جایی‌که کارشان را انجام می‌دهند، اهمیت دارد و نتیجه اینکه: هیچ مکانی نمی‌تواند «مدیریت ضعیف» را برطرف کند. «گالوپ» دریافته است که مدیریت مؤثر در نیروی کار دور از محل و دفترِ اصلی یا نیروی کاری‌که در هردو جبهه فعال است؛ مستلزمِ داشتنِ «مکالمه‌ای معنادار» با هر کارمند و به‌روالِ هفته‌ای‌یک‌بار است؛ که البته باید متمرکز بر شناخت، همکاری، اهداف و اولویت‌ها و نقاط قوت باشند. جلسات بازخورد اگر به‌صورت هفتگی برگزار شود، بین ۱۵ تا ۳۰دقیقه کفایت می‌کند. درپایان باید گفت: سطح مشارکت بینِ بهترین سازمان‌های جهان به‌میزانِ ۷۲درصد بوده و با شیوه‌های مطلوبِ سازمانی می‌توان «بهره‌وری بالا، حفظ مشتری و رشد، حفظ بهتر کارکنان و کاهش قابل‌توجه استرس» را محقق کرد.
مصطفی رفعت
