سایهآنلاین؛ طبق آمار منتشره در سال ۲۰۲۲؛ صنعت فناوری ۳۵درصدِ کل بازار را تشکیل میدهد و بهطورپیوسته درحالرشد است. آمار منتشرشده ازسوی مؤسسه BDC که در توسعه کسبوکارها در کانادا فعالیت مینماید، نشان میدهد: نرخ رشد صنعت فناوری برای سال ۲۰۲۲ برابر ۵٫۳درصد بوده است. بیش از ۵۰۰هزار شرکت فناوری در ایالاتمتحده وجود دارد که بالغبر ۶۶۰۰ شرکت، تنها در سیلیکونولی مستقرند. تقریباً هر شرکتی صرفنظرازاینکه درابتدا در کدام صنعت است، به یکشکل به شرکتهای فناوری وابسته است. درادامه، مروری بر پنج شرکت برتر فناور در دنیا برپایه چهار معیارِ فروش، دارایی، سود و ارزش بازار را موردبررسی قرار میدهیم.
- اپل
بهجرئت باید گفت بزرگترین غول فناوری «اپل» است که ارزش بازارش به بیش از ۲۶۴۰٫۳۲میلیارددلار میرسد. بیش از ۱۶۴هزارنفر دراینشرکت مشغولبهکارند و طبق آمار منتشره در سال ۲۰۲۱؛ درآمد سالانه اپل ۳۶۵٫۸۱۷میلیارددلار گزارش شده است. طبق گزارش پایان سال مالی این شرکت در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۱؛ اپل دارای ۳۵۱میلیارددلار داراییست. کل بدهیهای آن نیز برابر ۲۸۷٫۹۱میلیارددلار و کل حقوق صاحبان سهام آن برابر ۶۳٫۰۹میلیارددلار است. این شرکت در ۱ آوریل ۱۹۷۶ توسط استیو جابز، استیو وزنیاک و رون وینترتون در کوپرتینو (کالیفرنیا) ایجاد شد. در دهه ۱۹۸۰، اپل و مایکروسافت شروع به رقابت در بازار رایانههای شخصی کردند. ایندوره بهنام «جنگ تبلتها؛ War of the GUIs» شناخته میشود. اپل با محصولاتی مانند مکینتاش و مایکروسافت با ویندوز تلاش میکردند تا بازار را بهتسخیر خود درآورند. اپل همچنان در دنیای تکنولوژی نقشی بزرگ دارد و محصولاتی نظیرِ آیفون ۱۵، آیپدها، مکبوکها و دیگر دستگاهها را به بازار عرضه مینماید.
- آلفابت
در سپتامبر ۱۹۹۸، لری پیج و سرگی برین؛ دو دانشجوی دانشگاه استنفورد، گوگل را بهعنوان موتور جستجوی اینترنتی کوچک تأسیس کردند که با گذر زمان، به یکی از معروفترین و پراستفادهترین موتورهای جستجوی اینترنتی تبدیل شد. پس از بازسازی گوگل در ۲۰۱۵، شرکت آلفابت تأسیس؛ و شرکت مادر کسبوکارهای گوگل شد. آلفابت بهعنوان شرکت مادر برای گروه متنوعی از شرکتهای فعال در زمینههای مختلف فناوری نظیرِ Google x (مرکزی برای ایجاد فناوریهای پیشرفته)، Waymo (شرکتی بهمنظور توسعه تکنولوژی خودروهای خودران)، Calico (شرکت داروسازی بهمنظور تحقیقات در حوزه زیستشناسی و علوم زیستی)، Verily (شرکت توسعه تکنولوژیهای پزشکی و تشخیص بیماریها)، Nest Labs (شرکت تولیدکننده تجهیزات خانه هوشمند)، Jigsaw (شرکت توسعه ابزارها و تکنولوژیهای مبارزه با انتشار محتوای تبعیضآمیز در فضای اینترنت)، Chronicle (شرکتی بهمنظور فعالیت در امنیت سایبری و تحلیل دادههای امنیتی)، Capital G (صندوق سرمایهگذاری ونچرکپیتال که به سرمایهگذاری در شرکتها و استارتآپهای فناوری میپردازد) و … شناخته میشود. آلفابت ارزش بازاری درحدود ۱۵۸۱٫۷۲میلیارددلار را بهخود اختصاص داده است. طبق آمار منتشرشده در سال ۲۰۲۱؛ آلفابت یک شرکت چندملیتی با درآمد سالانه ۲۵۷٫۶۳۷میلیارددلار است و بیش از ۱۸۶هزار کارمند دراینشرکت فعالیت مینمایند. همچنین کل داراییهای موجود در ترازنامه این شرکت تا ژوئن ۲۰۲۳ برابر ۳۸۳٫۰۴میلیارددلار ارزیابی شده است.
- مایکروسافت
مایکروسافت در ۴ آوریل ۱۹۷۵ توسط بیل گیتس و پل آلن تأسیس شد و با توسعه نرمافزارهایی برای کامپیوترهای شخصی ازجمله نسخههای مختلفی از زبان برنامهنویسی بیسیک (BASIC) به معروفیت رسید. سال ۱۹۸۰، مایکروسافت توافقی با IBM بست و سیستمعامل MS-DOS را برای کامپیوترهای شخصی IBM PC توسعه و ارائه کرد. این توافق باعث شد MS-DOS به سیستمعاملی بسیارموفق برای کامپیوترهای شخصی تبدیل شود. مایکروسافت در سال ۱۹۸۵ ویندوز (Windows) را معرفی کرد که سیستمعامل گرافیکی برای کامپیوترهای شخصی بود. ویندوز بهمرور توسعه یافت و نسخههای مختلفی از آن منتشر شد. دیگر محصولات معروف شرکت عبارتاند از آفیس، ابرمحاسبات (Azure)، گیمین (Xbox)، مرورگر اینترنت اکسپلورر (Internet Explorer) و تکنولوژیهای جدید مانند هولولنز (HoloLens) و واقعیت مختلط (Mixed Reality). در دهه ۱۹۹۰، مایکروسافت با مشکلات قانونی مختلف مواجه شد ازجمله دعاوی ضدکارتلی درارتباطبا سیستمعامل ویندوز. این دعاوی درنهایت به توافق بین طرفین منجر شدند. مایکروسافت باارزش بازاری درحدود ۲۰۵۴٫۳۷میلیارددلار و با دارابودن ۲۲۱هزار کارمند نقش بسیارمهمی در توسعه نرمافزارهای رایانه و سیستمعاملها در چهاردههاخیر داشته است. طبق گزارش سایت رسمی این شرکت؛ کل داراییهای مایکروسافت تاکنون برای سال ۲۰۲۳ برابر ۴۱۱٫۹۷۶میلیارددلار بوده که ۱۲٫۹۲درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۲۲ داشته است؛ نیز کل دارایی مایکروسافت برای سال ۲۰۲۲ برابر ۳۶۴٫۸۴میلیارددلار بوده است که ۹٫۳۱درصد نسبت به سال ۲۰۲۱ افزایش را نشان میدهد.
- آمازون
یکی از بزرگترین و باارزشترین شرکتهای جهان درزمینه تجارت الکترونیکی و خدمات ابریست. این شرکت در ۵ ژوئیه ۱۹۹۴ توسط جف بزوس در سیاتل (واشینگتن) تأسیس شد. او ابتدا این شرکت را بهعنوان فروشگاه آنلاین کتابهای الکترونیکی آغاز کرد. اولین محصول غیرکتابی آمازون یک دیویدی بهنام «آبیری» (Amazon River) بود. آمازون به توسعه فروشگاه آنلاین خود ادامه داد و محصولات متنوعی ازجمله لوازم الکترونیکی، لباس و پوشاک، اسباببازیها، لوازم آشپزخانه و … را بهفروش میرساند. در سال ۲۰۰۶ خدمات ابری (Cloud Computing) با نام AWS را معرفی کرد که سریعاً به یکی از بزرگترین و مهمترین خدمات ابری در جهان تبدیل شد و برای شرکتها و توسعهدهندگان امکان اجرای برنامهها و ذخیرهسازی دادهها در ابر را فراهم آورد. آمازون بهسرعت فروشگاههای آنلاین خود را به بازارهای جهانی گسترش و شعار «جهانیشدن» (Globalization) را بهخود اختصاص داد؛ بهگونهایکه بیش از یکمیلیون و ۶۰۰هزارنفر اکنون دراینشرکت فعالیت مینمایند. این توسعه بهویژه درزمینه خدمات AWS نیز مشهود است. آمازون با خدماتی همچون Amazon Game Studios و خدمات استریمینگ مانند Twitch که در سال ۲۰۱۴ خریداری شد نیز در صنعت بازیهای ویدئویی حضور یافت. این شرکت ارزش بازاری درحدود ۱۴۶۸٫۴میلیارددلار دارد. براساس گزارش سایت Macrotrends.net کل داراییهای آمازون برای سهماهه منتهی به ۳۰ ژوئن ۲۰۲۳، برابر ۴۷۷٫۶۰۷میلیارددلار است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۳٫۷۹درصد افزایش داشته؛ همچنین کل داراییهای آمازون برای سال ۲۰۲۲ برابر ۴۶۲٫۶۷۵میلیارددلار بوده است که ۱۰٫۰۲درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل از آنرا نشان میدهد.
- سامسونگ
سامسونگ در ۱ مارس ۱۹۳۸ توسط لی بیونگ چول در دائهگو (کره جنوبی) تأسیس شد. درابتدا بهعنوان یک کارخانه کوچک تولید محصولات زراعی آغازبهکار کرد. در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، به توسعه در زمینههای مختلف اقتصادی مانند مخابرات، تولید تجهیزات الکترونیکی و تجارت بینالمللی پرداخت اما در دهه ۱۹۷۰، بهطورجدی وارد صنعت الکترونیک شد و تولید محصولاتی مانند تلویزیونها، یخچالها و دیگر دستگاههای خانگی را آغاز کرد. سامسونگ ورود موفقی در صنعت نیمههادی و تولید تراشههای الکترونیکی داشت و به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تراشهها در جهان تبدیل شد. این شرکت در دهه ۱۹۹۰ به توسعه تلفنهای همراه پرداخت و به یکی از رقبای اصلی دراینصنعت تبدیل شد. سری گلکسی (Galaxy) از تلفنهای همراه سامسونگ به شهرت جهانی رسید. سامسونگ اکنون به تولید و گسترش تلویزیونهای هوش مصنوعی و تکنولوژیهایی مانند QLED و OLED پرداخته است. امروزه، سامسونگ به یک شرکت چندملیتی با دفاتر و تسهیلات تولید در سراسر جهان تبدیل شده و محصولات و خدمات خود را به بازارهای جهانی عرضه میکند. بهگزارش CNBC؛ در سال ۲۰۱۹ این شرکت بیش از ۳۲۰هزار کارمند داشته. این شرکت ارزش بازاری درحدود ۳۶۷٫۲۶میلیارددلار دارد که کل داراییهای موجود در ترازنامه این شرکت تا ژوئن ۲۰۲۳ برابر ۳۳۸٫۶۰میلیارددلار است.
یاسر استادحسین