سایه‌آنلاین؛ «جو بایدن» مسن‌ترین رئیس‌جمهوری آمریکاست که در سن ۷۸سالگی وارد قدرت شد و همچنین تنها رئیس‌جمهوری آمریکاست که در دوران ریاست‌جمهوری، ۸۰ساله شده است. براساس تحلیل جدید مرکز تحقیقات PEW؛ درحالی‌که «بایدن» برای انتخاب مجدد در سال ۲۰۲۴ تلاش کند، او نهمین رهبر مُسن در جهان است. «دونالد ترامپ»؛ رئیس‌جمهوری سابق «ایالات‌متحده» که سال آینده باز برای حضور در «کاخ سفید» نامزد می‌شود، جوان‌تر از «بایدن» است؛ اما براساس این تحلیل که به رؤسای دولت در ۱۸۷ کشور عضو «سازمان ملل» می‌پردازد، ترامپ در ۷۶سالگی درمقایسه‌با رهبران کنونیِ در قدرت، در زمره «۲۵ پیرترین رهبر جهان» قرار خواهد گرفت. درادامه، پنج واقعیت کلیدی درمورد سِن رهبران کشورهای جهان آورده شده است.
واقعیت اول؛ رهبران ملی از اواسط دهه ۳۰ تا دهه ۹۰ هستند
سن رهبران جهان، از اواسط دهه ۳۰ تا ۹۰سالگی‌ست. جوان‌ترین رئیس دولتی که می‌توان تاریخ تولد دقیقی برای او یافت، «گابریل بوریک» (از شیلی) است که ۳۷سال سن دارد. البته رهبر فعلیِ «بورکینافاسو» (ابراهیم ترائوره) جوان‌تر از «بوریک» است؛ اما در‌این‌تجزیه‌وتحلیل گنجانده نشده است؛ زیرا تاریخ تولد دقیقی از او به‌دست نیامده است. درواقع، «ترائوره» ۳۴ یا ۳۵ساله معرفی شده است. کلاً «بوریک» و «ترائوره» جزو انگشت‌شمار رهبران ملی‌اند که در ۳۰سالگی بسر می‌برند؛ ازجمله دونفر دیگر: «سانا مارین» (فنلاند) و «دریتان آبازوویچ» (مونته‌نگرو) که هردو ۳۷ ساله‌اند. مسن‌ترین رهبر ملی، «پل بیا» از «کامرون» است که در سال ۱۹۳۳ به‌دنیا آمد و بیش از ۴۰سال‌پیش به قدرت رسید. «بیا» تنها رهبر فعلیِ جهان به‌شمار می‌رود که دهه ۹۰ خود را می‌گذرانَد.
واقعیت دوم؛ میانگین سنیِ رهبران ملیِ فعلی، «۶۲سال» است
وقتی رهبران طبق دهه گروه‌بندی شوند، بیشترین سهم رهبران جهانیِ امروز در دهه ۶۰زندگی خود هستند (۳۵درصد). تقریباً یک‌چهارم (۲۲درصد) در دهه ۵۰ زندگی خود و ۱۸درصد نیز یا در دهه ۴۰ یا در دهه ۷۰ زندگی خود هستند. «جو بایدن» جزو پنج‌درصدی‌ست که در دهه ۸۰ زندگی‌شان زیست می‌کنند.
واقعیت سوم؛ کشورهای لیبرال‌تر، رهبران جوان‌تر دارند
کشورهایی که کمتر لیبرال هستند، رهبرانی مُسن‌تر دارند. در کشورهایی که نهاد Freedom House آن‌ها را به‌عنوان «غیرآزاد» طبقه‌بندی می‌کند، میانگین سنیِ رهبر ملی ۶۹سال است؛ درحالی‌که در کشورهایی که جزو «تقریباً آزاد» طبقه‌بندی می‌شوند، ۶۱سال و در کشورهای «آزاد» ۵۸سال است. «ایالات‌متحده» یکی از تنها دو کشوری‌ست که به‌عنوان «آزاد» طبقه‌بندی می‌شوند؛ اما رهبرانی در سن ۸۰سالگی یا بالاتر دارند. دیگری، «نامیبیا» است که رئیس‌جمهوری آن (هاگه گینگوب) ۸۱ساله است.
واقعیت چهارم؛ رهبران زن معمولاً جوان‌تر از رهبران مرد هستند
اگرچه درحال‌حاضر تنها ۱۳ کشور دارای یک زن در بالاترین مقام هستند؛ اما میانگین سنیِ این زنان، ۵۷سال است؛ درحالی‌که برای مردانی‌که رهبران ملی‌اند، ۶۲سال است. «سانا مارین»؛ نخست‌وزیر «فنلاند» با ۳۷سال سن اکنون (پس از ادای سوگند در سن ۳۴سالگی)، جوان‌ترین زنِ در قدرت است. پنج زنِ دیگر، در ۴۰سالگی هستند: «مته فردریکسن» (دانمارک)، «کایا کالاس» (استونی)، «کاترین یاکوبسدوتیر» (ایسلند)، «جورجا ملونی» (ایتالیا)؛ و «آنا برنابیچ» (صربستان).
واقعیت پنجم؛ بزرگ‌تربودنِ رهبر از متوسط سن جوامع
در اکثر کشورها، رهبر به‌طور قابل‌توجهی بزرگ‌تر (مسن‌تر) از متوسط جمعیت است؛ مثلاً میانگین سنیِ آمریکایی ۳۸سال است؛ درحالی‌که «جو بایدن» بیش از دوبرابرِ این‌عدد، سن دارد. درواقع، تنها جوامعِ دارای رهبری جوان‌تر از متوسط جمعیتِ آن‌‌کشور: «آندورا»، «مونته‌نگرو»، «ایتالیا» و «فنلاند» هستند. به‌طورکلی، کشورهایی که «کاملاً لیبرال» تلقی می‌شوند، بیشتر از کشورهایی که تاحدی «لیبرال» یا «غیرلیبرال» تلقی می‌شوند، رهبرانی ازنظر سِنی به متوسط جمعیت کشورشان نزدیک‌تر دارند.
مصطفی رفعت
